Gildia Dimir

Earda

David Lynch (urodzony 20 stycznia 1946), amerykański reżyser, producent i scenarzysta filmowy. Jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych i charakterystycznych amerykańskich reżyserów filmowych. Wypracował własny styl, w którym równie istotną rolę odgrywają wszystkie elementy dzieła: postaci, światło, montaż, muzyka. W swoich filmach często odwołuje się do elementów surrealistyczych, chętnie tworzy wariacje na temat ludzkiej podświadomości, marzeń i fobii. Część filmów stara się pokazać ciemną, ukrytą stronę życia prowincjonalnych miasteczek.

Za zrobiony w 1968 r. obraz "The Alphabet" będący połączeniem filmu fabularnego i animowanego otrzymał stypendium na zrobienie kolejnego obrazu "The Grandmother". W 1978 r. Lynch nakręcił film, który przyniósł mu sławę "Głowa do wycierania". Obraz bardzo szybko zyskał sobie miano dzieła kultowego. Obejrzał go również Mel Brooks, który pod jego wrażeniem zaproponował Davidowi wyreżyserowanie wyprodukowanego przez siebie "Człowieka słonia". Film wszedł na ekrany w roku 1980 i wywołał zachwyt wśród krytyków. Rok później obraz otrzymał 8 nominacji do Oscara, z których dwie przeznaczone były dla Lyncha.

W 1983 r. David odrzucił lukratywną propozycję wyreżyserowania "Powrotu Jedi" i skupił się na ekranizacji powieści Franka Herberta "Diuna". Film okazał się niestety klęską. Nie tylko nie przyniósł żadnych zysków, ale również dostał fatalne recenzje. W 1986 r. Lynch powrócił do popularności obrazem "Blue Velvet", za który otrzymał nominację do Oscara. Jednak największy rozgłos przyniósł mu zrobiony 1990 r. film "Dzikość serca". Wywołał on burzę na festiwalu w Cannes i przyniósł reżyserowi Złotą Palmę.

W tym samym roku Lynch zrobił jeden z najgłośniejszych seriali telewizyjnych naszych czasów "Twin Peaks". Film wywołał zachwyt w najpierw w Stanach, a później po drugiej stronie oceanu. Na ulicach miast na całym świecie zaczęli się pojawiać ludzie w koszulkach z napisem "To ja zabiłem Laurę Palmer". Zachęcony powodzeniem serialu Lynch powrócił do niego w 1992 r. filmem kinowym "Twin Peaks: Ogniu krocz ze mną". Pięć lat później światło dzienne ujrzał kolejny obraz reżysera. Nie został on jednak przyjęty tak owacyjnie jak poprzednie dzieła Lyncha.

Światową sławę przyniósł Lynchowi zrealizowany w 1989 roku serial telewizyjny Miasteczko Twin Peaks, choć już wcześniej był nominowany do Oskara za film “Człowiek słoń”. David Lynch jest także członkiem Komitetu Honorowego festiwalu Camerimage.

Pierwszy kontakt z kinem Lyncha jest zwykle szokiem. Jego nad-ekspresyjny styl dosłownie poraża widza. Wyolbrzymione detale i przejaskrawione kolory. Nie licząca się z prawami logiki narracja. Szokująco drastyczna przemoc i perwersyjna erotyka. Galerie najosobliwszych postaci. Absurdalny humor i nastrój dusznego horroru. Wszystko to sprawia, że seans z Lynchem jest intensywnym doświadczeniem, bardziej przypominającym przedziwny sen niż zwykłą wizytę w kinie.